Er is niet slechts één test en ook niet één uniek symptoom dat met zekerheid wijst op ADHD. Ook veel andere aandoeningen kunnen onrust veroorzaken en het gedrag beïnvloeden. Daarom zijn veel verschillende tests en vooral ook gesprekken nodig voordat de diagnose ADHD ondubbelzinnig kan worden gesteld.
Wie kan ADHD bij kinderen en jongeren vaststellen?
Bij kinderen en jongeren dienen de tests te worden afgenomen door speciaal opgeleide artsen of psychotherapeuten met de daarvoor vereiste aanvullende opleiding, zoals:
- een kinderarts die gespecialiseerd is in ADHD
- een kinder- en jeugdpsychiater
- een in ADHD gespecialiseerd multidisciplinair team
- een gz-psycholoog of klinisch psycholoog met ervaring in de diagnostiek en behandeling van ADHD.
Zo verloopt de diagnose ADHD bij kinderen en jongeren
Allereerst voert de arts een uitvoerig gesprek met het kind of de jongere en zijn of haar ouders. Meestal laat de arts van tevoren een aantal vragenlijsten invullen. Aan de hand van de antwoorden kan het gedrag beter worden ingeschat. In de gesprekken vormt de onderzoeker zich vanuit verschillende perspectieven een zo nauwkeurig mogelijk beeld van de patiënt. Ook de visie van de ouders en eventueel andere referentiepersonen buiten het gezin, zoals leerkrachten of opvoeders, kan in dat verband nuttig zijn. De onderzoeker zal vragen stellen over zeer uiteenlopende zaken, vanaf de geboorte tot heden. De ouders wordt ook gevraagd naar hun opvoedingsstijl en de gezinssituatie.
Ook een uitgebreid lichamelijk onderzoek maakt deel uit van de ADHD-diagnose. Daarbij worden fundamentele zaken onderzocht, zoals gewicht, lengte, bloeddruk en hartslag, en het gezichtsvermogen en het gehoor. Zo kunnen mogelijke lichamelijke oorzaken van de symptomen worden opgespoord. Vaak onderzoekt de arts ook het bloed, teneinde bepaalde functiestoornissen, bijvoorbeeld van de schildklier, als oorzaak te kunnen uitsluiten.
Met behulp van psychologische tests wordt het vermogen getest om dingen te onthouden, geconcentreerd te blijven en oplossingsstrategieën voor lastige taken te ontwikkelen. Bij deze tests kunnen opvallende symptomen van ADHD aan het licht komen. Bovendien kunnen de testresultaten ook een aanwijzing vormen voor andere aspecten van de aandoening, die andere problemen kunnen veroorzaken of als bijbehorende aandoening kunnen optreden, bijvoorbeeld dyslexie.
Op basis van alle gesprekken, vragenlijsten, testresultaten en een analyse van de symptomen kan vervolgens een diagnose worden gesteld.
Referentie
1. Zorgstandaard ADHD, GGz Standaarden, versie 4 februari 2019
Algemene opmerking
Deze informatie is algemeen. Het is niet geschikt voor het stellen van een diagnose en het vervangt geen consult met een arts.